“A auga desempeña un papel fundamental no desenvolvemento sostible, incluída a redución da pobreza. Dada a importancia da auga no alivio da pobreza e na saúde humana e do ecosistema, a xestión dos recursos hídricos adquire unha enorme relevancia”.
Con este párrafo demagóxico, estratéxicamente seleccionado dun documento chave do PNUD (Programa de Nacións Unidas para o Desenvolvemento) comeza un dos Informes da multinacional Nestlé sobre a auga. A compañía, que ostenta un record en canto a denuncias efectuadas por organizacións e axencias de consumidores, inicia un informe cheo de mentiras e de información tendenciosa, que pretende ser o carnada para que gobernos e políticos lle abran, aínda máis, as súas portas e poder eternizar as súas prácticas, tan escandalosas como rendibles. O triplo escudo escollido pola compañía é perfecto: o nio no que dúas aves nutren ás súas cativas e axúdana a “crecer”, unha estudiada imaxe de marca; o símbolo das Nacións Unidas e un discurso que apela á solidariedade, centrado en describir, desde a superioridade dun mundo “civilizado” que ten o estómago cheo, a miseria e as penurias dos “pobres”.
Nestlé elaborou ese informe como unha ferramenta de marketing, a petición de ninguén, nun intento de captar “namorados da súa misión solidaria cos pobres” e como argumentario escrito destinado a limpar unha imaxe danada, aínda que non dabondo como para que por fin se investiguen, fagan públicas e sancionen as súas prácticas, sempre abusivas e moi frecuentemente ilegais. O informe non tarda en tender rápido unha das súas trampas. Nas primeiras páxinas do texto pode lerse unha xustificación da súa misión “ecolóxica”:
“Por que un informe Nestlé sobre a auga? Tres son os motivos polos que Nestlé publicou este informe. O primeiro, porque na nosa condición de primeira empresa mundial de alimentación e bebidas, a nosa actividade e a elaboración de produtos de calidade para os nosos consumidores baséanse no acceso á auga limpa. Preocúpanos o estado da auga no mundo, agora e no futuro. Isto afecta tanto a nosa propia actividade como ao futuro das persoas cuxo acceso á auga limpa se atopa en perigo. O segundo motivo porque queriamos deixar constancia das medidas que tomamos en relación coa nosa actividade de elaboración de alimentos, sobre a que temos control directo, e dos esforzos que realizamos para aumentar o acceso á auga limpa, de forma indirecta, fóra da nosa actividade principal. O terceiro porque desexamos contar con achegas das partes interesadas e explorar os camiños que imos seguir no futuro para contribuír a mellorar o acceso á auga limpa en todo o mundo”
Con diagramas de barras e cores vistosas, o informe trata de impactar sobre o lector para asegurarse que deixa un tatuaxe de cifras tendenciosas na súa mente. Trátanse de cifras que, aínda supoñéndose certas, non constitúen en absoluto toda a información que deberiamos coñecer:
● O número de litros aforrados na franxa que vai desde 2002 a 2006 foron de 47 millóns;
● Respecto aos litros de auga adicional empregados para producir un litro de auga embotellada, o aforro no mesmo periodo foi de 8 millóns de litros.
● Os litros de auga residual xerada na produción de 1kg de produto descenderon un 37%, o que supón 35 millóns de litros aforrados.
● Os gramos de material de envasado utilizado por litro de auga embotellada por Nestlé descenderon nun 26%, é dicir, produciuse un aforro de 354 millóns de toneladas de material PLÁSTICO.
Si o lector, como pretende Nestlé, centra a súa atención sobre a palabra descenso, non reparará nas cifras xigantescas e no significado que se oculta tras elas. Nestlé fala de aforro de millóns de toneladas de auga. Pero que sucedía antes dese logro? O suposto aforro, que debemos aceptar nun acto de fe, pode ser considerado un despilfarro ou, polo menos, un gasto innecesario, máxime cando hai outra cifra sangrantemente cruel: máis de 783 millóns de persoas, na actualidade, non teñen acceso á auga potable e as previsións para 2015 son que algo máis de dous terzos da poboación mundial viva en zonas xeográficas caracterizadas pola escasez de auga.
Outro termo que sospeitosamente exprésase sen afondar na seu implicación é o de “auga adicional”. Pouco nos permiten saber as empresas que dominan o monopolio da produción da auga mineral, Nestlé á cabeza; sobre a procedencia real da auga (o lugar de procedencia non é en xeral un manantial cristalino rodeado de natureza viva e verde senón augas subterráneas ou auga potable tratada simplemente con ósmosis); quen a fiscaliza ou analiza; que procesos reais se empregan para “purificala” nin, un aspecto tremendamente importante, o dano real que producen na nosa saúde e na do planeta; os millóns de toneladas do plástico dos envases que utilizan, plástico chamado eufemísticamente por Nestlé no seu informe “gramos de material de envasado”.
Nestlé coloca no mercado uns 148 MIL MILLÓNS DE LITROS DE AUGA ENVASADA. Trátase de envasar auga para negociar e lucrarse con ela e facelo coa auga que se rouba a quen non ten posibilidade de beber: os mesmos de sempre, os que non son rendibles, os pobres. A eles, aos máis de 783 millóns de seres humanos, impídeselles, por acción ou omisión, o acceso a un dereito irrefutable, admitido oficialmente pola ONU, aínda que en cousas nas que supostamente entidades velan por calquera tipo de interese do cidadán, cando se trata de temas tralos que hai empresas multinacionais ambiciosas e mercantilistas, fíxoo imperdonablemente tarde, en xullo de 2010. O acto no que este dereito, que a calquera que non negociase coa auga lle parecería indiscutible, reflectiu os trapicheos e os negocios con intereses políticos e mercantilistas, que hai trala industria da auga embotellada: a proposta partiu de Bolivia e foi avalada por 33 estados membros da ONU, especialmente por Venezuela.
Resulta curioso que os pobos menos vestidos co traxe falso do emperador, o capitalismo e o seu consumismo voraz, os pobos que sofren presións para evitar o seu progreso e o despegue da súa economía, como Bolivia e Venezuela, loiten tanto polo acceso libre á auga mentres que o resto de países, os ricos, se absteñen, cunha actitude vergonzosa: 41 países, encabezados por Canadá, Estados Unidos, Reino Unido, Suecia, Dinamarca, Xapón e Australia, entre outros, encolléronse de ombreiros.
Nestlé lidera o grupo de empresas e intereses que impiden sen andrómenas o acceso libre á auga, aqueles que defenden a xestión privada empresarial da auga potable e do saneamento, os que favorecen unha dicotomía letal que utiliza a auga como fiel dunha balanza que non debería estar en mans de ningunha empresa: quen vivirá e sobrevivirá á situación actual -os que poden acceder á auga- e quen morre e morrerá, os non rendibles pobres, que falecen e morrerán masivamente, como moscas, ao non ter ao seu alcance recursos hídricos. Todas esas empresas, coa multinacional que promete hidratarnos cunha auga de nome suxerente, Nestlé Pure Life, utilizan estratexias demostradas de inducción á dependencia do consumo de auga mineral, entre as que destacan o bombardeo de estudos efectuados por supostos laboratorios independentes, que demostran que a auga non embotellada non é de calidade, e o enunciado reiterativo das supostas vantaxes nutricionais e médicas que nos prometen se consumimos máis de 2 litros de auga mineral diarios e se evitamos a auga non embotellada, sobre a que só chega con sementar a semente da dúbida ante unha posible contaminación para lograr a súa criminalización pública.
A finais de 1997, a compañía suiza, logo de custosos estudos de mercado e investigacións de marketing, iniciou o desenvolvemento dun produto novo que non respondía ao concepto tradicional de auga mineral. Tratábase dun tipo de auga mineral, que se anunciaba como a auga embotellada, que maiores vantaxes ofrecía, en termos de produción e de beneficios para a saúde do consumidor. A súa elaboración realizábase a partir de auga tratada cunha mestura hídrica que proviña da mestura de diferentes augas minerales. Deste xeito, a división de auga da compañía multinacional iniciaba un vantaxoso proceso de estandarización do sabor: unha vez determinado o sabor da auga mineral que era o preferido polo maior número de consumidores, a mestura estándar aseguraba que todas as remesas de auga, dirixidas a calquera punto do planeta, posuían ese sabor; feito que, coa composición variable da auga mineral tradicional, non podía garantirse.
Res Gehringer, un concienciado xornalista suizo, investigou o fenómeno da auga embotellada, recollendo información moi interesante en EE.UU, Pakistán e Nixeria, que revela a certeza das sospeitas sobre as prácticas empresariais e productoras de Nestlé. Cando o xornalista solicitou unha entrevista con directivos da marca, esta, como era de esperar, negouse a cooperar sen dar moitos argumentos. El foi o impulsor da rodaxe da película-documental, dirixida por URS SCHNEL, titulada BOTTLED LIFE. O seu contido desvela unha trama de prácticas que se afastan da legalidad para achegarse á posesión dun lugar privilexiado no monopolio da auga. Non interesa que se visione e, de feito, únicamente estreouse en Suiza, pero non deberiamos permitir que o documental pase desapercibido.
Nestlé descubriu un novo filón económico máis, fabricar auga mineral: a auga mineral tratada, auga que procede de augas subterráneas NON TIPIFICADAS ou que se produce a partir de auga potable da rede, tratada con ósmosis, da que non describen os seus efectos perigosos sobre a saúde. Beneficios altísimos, os económicos, para Nestlé é unha mentira envasada en perigosísimos envases de plástico para os consumidores enganados.
Cada vaso de auga mineral que bebemos de Nestlé, e a súa Pure Life ou doutras empresas, é algo máis que un simple sorbo de auga, é o roubo da esperanza de subsistencia daqueles aos que a multinacional deixa sen un dereito e un recuso INNEGOCIABLE. Cada vaso de auga é un paso máis que damos para non evitar a verdadeira guerra que, nun futuro non moi afastado, enfrontarános a uns e a outros: a guerra pola auga, pola supervivencia...
No hay comentarios:
Publicar un comentario