23 abr 2014

[Chile] Incendio en Valparaíso Máis expansión de piñeiros e eucaliptos?

Colamos esta interesante reflexión asinada por A.S. na web MapuExpress ao respeito deste incendio do que se fixeran eco os medios sen máis explicacións. Como din no remate do escrito "ha que sacar leccións":

O acontecido en Valparaíso é un claro exemplo do que vén acontecendo en diversos puntos do centro sur de Chile, con respecto ao enorme risco que xeran os monocultivos de plantacións industriais de piñeiros e eucalipto, como tamén de acacias en zonas máis centrais. O porto está rodeado destas especies e son causa directa do incendio do que foron vítimas miles de habitantes que perderon todo.

"Un dos principais factores de risco do sector corresponde á gran cantidade de plantacións forestais e quebradas lindantes, debido a que os incendios de orixe forestal avanzan polas valgadas, que funcionan como verdadeiras chemineas, ata chegar a zonas urbanas... ", agrégase: "Cada ano vemos como, principalmente nas rexións centrais de Chile, centos de incendios forestais consumen miles de hectáreas de plantacións e bosques, e en ocasións a vida e fogares de persoas. Esta vez o foco do incendio que arrasou brutalmente os outeiros de Valparaíso, encóntrase rodeado polas plantacións forestais pertencentes á empresa Forestal Valparaíso S.A... ", publica desta forma o diario electrónico El Desconcierto en atención ao incendio en Valparaíso.

O estado chileno xunto a empresas chilenas ligadas ao negocio da madeira, son responsables dos mega incendios que viñeron acontecendo neste tempo en Chile. Unha, porque introduciron nos diversos territorios especies exóticas como o piñeiro e o eucalipto que secan as terras, succionan as napas subterráneas e xeran verdadeiros desertos onde sumado ás temperaturas e a resequidade das súas estruturas, principalmente dos piñeiros, fanas un perigo constante para focos de incendio.

Non é casualidade que case a totalidade dos sinistros xorden no medio de plantacións forestais de piñeiros e eucalipto. Monocultivos dunha mesma especie, plantados a unha razón de 1600 árbores aproximadas por hectárea, extraen enormes cantidades de auga, secando e erosionando o chan como consecuencia da destrución e desprazamento total ou parcial do bioma orixinal de pradaría, bosques e/ou montes destinados á extracción forestal, o que co tempo se traduciu na diminución das napas freáticas, -produto das diferenzas na masa de follaxe sobre a terra, o sistema radicular, a taxa de crecemento, o consumo de nutrientes, as relacións e intercambios coa atmosfera e a alteración dos ciclos de nutrientes, de enerxía, de carbono e de auga - deixando ao seu paso un rastro de problemas sociais, como a deterioración de chans agrícolas contiguos, a emigración rural, conflitos por terras e augas (polo xeral antigamente utilizadas polo pobo Mapuche no centro sur de Chile), empregos de mala calidade, e ambientais, como a erosión e contaminación de chans, perda de biodiversidade, fragmentación de ecosistemas e deterioración da paisaxe, entre outros.

El Desconcierto agrega tamén: "Ademais especies como o piñeiro conteñen e segregan trementina, unha substancia inflamable que coa exposición á calor pode propagar ou iniciar incendios. Súmase a esta situación, os nulos resgardos, tales como devasas con dimensións acordes á realidade nacional, onde preto de 2,9 millóns de hectáreas de plantacións forestais se encontran entre a rexión de Valparaíso e a Araucanía, onde un 68% corresponde a monocultivos da especie piñeiro (Pinus radiata) e 23% a eucalipto (Eucalyptus spp.). En Canadá, país forestal por tradición, as devasas miden 1.6 quilómetros de ancho, mentres que en Chile estes se confunden coas vías de saca (camiños utilizados para sacar os madeiros tallados en camións)…"

No presente existe unha ofensiva de sectores da industria forestal e algúns sectores políticos por aumentar as plantacións que superan as 3 millóns de hectáreas e pretenden duplicalo contra todo sentido común. Cabe recordar que na tempada estival do 2012 se desataron diversos incendios sobre miles de hectáreas entre as rexións do Bio Bio e a Araucanía, actos criminais cuxos responsables son as empresas e o estado chileno, que tivo como consecuencia fatal a morte de sete brigadistas da empresa Forestal Mininco na zona de Carahue, preto de 250 casas destruídas en diversas zonas, un home morto por negarse a unha evacuación, entre varias outras consecuencias, isto, mentres os empresarios e o goberno correspondente intentaban culpar ao pobo mapuche.

Valparaíso rodeado de inflamables plantacións forestais

Valparaíso está rodeado destas plantacións que colindan cos seus outeiros e poboacións, o risco segue, de feito, Mary T. Kalin Arroyo, Premio nacional de Ciencias 2010 e directora do Instituto de Ecoloxía e Biodiversidade (IEB) Universidade de Chile publicaba recentemente no diario La Tercera "Un aspecto pouco mencionado (con respecto ao incendio no porto) é a composición da vexetación natural dos outeiros de Valparaíso, que é a típica matogueira chilena, se ben inflamable, non tanto como especies exóticas (eucaliptos, piñeiro e acacia) que foron sementadas na zona. O Eucalyptus globulus é considerado unha das plantas máis pirófílas do mundo. As follas conteñen compostos volátiles que localmente producen incendios explosivos. Unha vez acendida, a codia despréndese, producindo focos adicionais. Os piñeiros teñen un alto contido de resina nas follas. A Acacia delata, que é común en Chile central, está incluída na lista de plantas máis inflamables de Tasmania, de onde é nativa... "

Noutro punto sostén: "Similares traxedias vivíronse en California (Estados Unidos), onde tamén se encontra moito eucalipto, piñeiro e acacia. Por exemplo, un incendio na veciñanza de Oakland en 1991 destruíu máis de 3.000 casas, con 25 vidas perdidas. Hoxe está en marcha un programa para remover eucaliptos, piñeiros e acacias de 1.000 hectáreas, coa idea de substituír as devanditas especies por especies nativas. O custo do programa é de US$ 5,6 millóns, importe que evidentemente é mínimo comparado cos US$ 1,5 billóns (1,5 mil millóns) de dano físico causado polo incendio, sen falar do incalculable impacto emocional... ha que sacar leccións"

a.s/ mapuexpress

No hay comentarios:

Publicar un comentario