Traducimos da versión castelán (Tradución de Jorell Meléndez Badillo para o xornal ElLibertario) esta entrevista de Joshua Stephens (1) para o xornal alternativo TruthOut a Nader Atassi, investigador político e escritor proveniente de Homs e que actualmente vive entre os Estados Unidos e Beirut e que no seu blog - Darth Nader - fai reflexións sobre os eventos da revolución Siria. Joshua di que "falei con el para conversar sobre os rastros anarquistas e os prospectos dunha intervención dos Estados Unidos".
- Os anarquistas estiveron activos e escribiron sobre a revolución Siria dende que arrancou. Tes algún sentido de que tipo de actividade se levaba a cabo previamente? Había algunha fibra de influencia xerada pola articulación do anarquismo sirio?
Debido á natureza autoritaria do réxime sirio sempre houbo moi pouco espazo para operar antes de que a revolución comezase. Aínda así, en termos do anarquismo no mundo árabe, moitas das voces máis prominentes foron sirias. Aínda que non tiñan organizacións explicitamente "anarquistas", bloggers e escritores sirios con influencia anarquista comezaron a facer cada vez máis prominentes na "escena" dende as últimas décadas, máis ou menos. Mazen Kamalmaz é un anarquista sirio que escribiu moito nos últimos anos. Os seus escritos conteñen moita teoría anarquista aplicada a situacións contemporáneas e este foi unha voz prominente no anarquismo árabe moito antes do que o levantamento comezase. Escribiu moito en árabe e recentemente deu unha charla nun café del Cairo titulada " Que é o anarquismo? "
En termos organizativos a situación é moi distinta. No difícil panorama dun réxime autoritario, moitos tiveron que poñerse creativos e explotar as aperturas que vían para poder organizar algún tipo de movemento e isto os levou a un modo de organización descentralizada de facto. Por exemplo, movementos estudantís xurdiron en universidades sirias durante a segunda Intifada Palestina e a guerra en Iraq. Este tipo de descontento popular era permitido polo réxime. Organizáronse protestas en contra da guerra de Iraq ou en solidariedade co Intifada palestino. Aínda que algúns membros do mukhabarat [policia secreta] infiltraron e monitorearon estes movementos moi de preto, estes foron unha erupción espontánea por parte dos estudantes. E aínda que os estudantes estaban moi ao tanto de como eran observados de preto (aparentemente o mukhabarat adoitaba seguilos nas marchas cunha libreta e apuntaban as consignas que eran cantadas ou escritas nos rótulos), utilizaban este pequeno espazo político que lles era dado para operar e así abordar gradualmente os problemas domésticos dentro das protestas sobre asuntos exteriores sancionadas polo réxime.
Un dos episodios máis audaces que escoitei foi cando os estudantes da Universidade de Aleppo en protesta coa guerra de Iraq levantaron rótulos coa consigna de "Non á Lei de Emerxencia" (Siria estivo en Lei de Emerxencia dende 1963). Tales accións eran inauditas para este tempo. Moitos dos estudantes que emerxeron de forma espontánea como organizadores carismáticos antes de que comezase o levantamento desapareceron moi cedo no levantamento corrente. O réxime foi cauteloso coas redes de activistas que se crearon como resultado dos movementos previos e inmediatamente comezaron a tomar medidas enérxicas en contra dos activistas pacíficos que sabían que podían representar unha ameaza para eles (mentres que ao mesmo tempo foron máis tolerantes coas redes jihadis pois liberaron a centos deles das prisións a finais de 2011). A Universidade de Aleppo é bastante coñecida polo seu movemento estudantil a favor do levantamento, tanto así que se coñece como a "Universidade da Revolución". Logo o réxime vai enfocarse na universidade, matando moitos estudantes na Escola de Arquitectura.
- Recentemente escribiches no teu blog sobre a posible intervención dos Estados Unidos como unha especie de corolario á intervención iraniana e rusa a favor de Asad e a intervención islámica en movementos revolucionarios. Como ultimamente en Exipto, os anarquistas parecen como unha voz distintiva en contra de dous polos insatisfactorios dentro da cobertura prevaleciente - unha voz preocupada coa autodeterminación. É esta unha interpretación xusta?
Si, creo que o é pero tamén aclararía algunhas cousas. No caso de Siria, hai moitos que encaixan nesa descrición; non só anarquistas pero tamén trotskistas, marxistas, esquerdistas e ata algúns liberais. Tamén, esta iteración de autodeterminación está baseada nas ideas de autonomía e descentralización, non así na noción Wilsoniana de "un pobo" cun tipo de autodeterminación nacionalista centralizada. Se trata de que os sirios sexan capaces de determinar o seu propio destino non nun sentido nacionalista pero nun micro-político. Por exemplo, a autodeterminación siria non significa un só camiño o cal todos os sirios deben seguir senón que cada persoa determine o seu propio camiño sen a intervención doutros. Así que nesta concepción os curdos sirios, por exemplo, tamén teñen o dereito á autodeterminación completa en vez de forzalos a unha identidade siria arbitraria e de dicir que todas as persoas que están baixo esta identidade teñen un só destino.
Cando falamos de partidos, como o réxime, pero tamén de aliados estranxeiros, e os jihadis en contra da autodeterminación siria - non é porque hai unha narrativa de autodeterminación siria e os jihadis están no seu contra. En cambio, eles queren impoñer a súa propia narrativa a todo ao resto das persoas. O réxime traballa e sempre traballou en contra da autodeterminación Siria porque mantén todo o poder político e se rexeita a compartilo. Os islámicos traballan en contra da autodeterminación Siria non por virtude de que son islámicos (razón pola cal se opoñen os liberais a eles), senón porque eles teñen unha visión de como debe funcionar a sociedade e queren impoñérllela a outros co seu consentimento ou sen el. Os aliados do réxime de Asad, Irán e Rusia, e varias milicias estranxeiras, están en contra da autodeterminación Siria porque están determinados a apoiar este réxime polo feito de que decidiron que os seus intereses xeopolíticos suplantan a decisión dos sirios a escoller o seu propio destino.
Entón si, a cobertura mediática sempre trata de presentar o pobo coma se pertencesen a un tipo de binario. Pero a revolución Siria estalou porque un pobo demanda a autodeterminación dun partido que llas negou: o réxime de Bashar al Asad. Mentres pasa o tempo outros actores apareceron en escena, os cales tamén lle negaron a autodeterminación aos sirios pero que tamén loitaron en contra do réxime. Pero a súa posición non sempre foi estar en contra do réxime por simplemente estar en contra, como presumo que tamén pasa en Exipto coa posición dos nosos compañeiros cara a do Ikhwan [Irmandade Musulmá] simplemente por estar en contra do Ikhwan. O réxime quitoulle a autodeterminación ao pobo e calquera derrocamento do réxime que resulte en substituílo con outra persoa que domine Siria non debe ser visto como unha vitoria. Como en Exipto, cando o Ikhwan chegou ao poder, eses que o consideraron como un insulto á revolución, aínda cando non eran felool [leais a Mubarak], seguían repetindo a consigna ao thawra mustamera ["a revolución continúa".] Así tamén en Siria, logo de que o réxime se vaia, un partido tomará o poder e lle negará os sirios o dereito a determinar o seu propio destino.
- Cando entrevistei a Mohammed Bamyeh a comezos deste ano, faloume de como Siria era un exemplo interesante do anarquismo como unha metodoloxía-guía no chan. Sinaloume que cando un escoita sobre a organización dentro da revolución Siria, un escoita sobre comités e formas que son bastante horizontais e autónomas. A súa suxestión parecía que emerxía do que as persoas como Budour Hassan trouxeron á luz ao documentar a vida e o traballo de Omar Aziz. Vez algunha influencia no que os teus camaradas están a facer e reportando?
Si, volve á idea de como o anarquismo debe ser visto como unha serie de prácticas en vez dunha ideoloxía. Moita da organización dentro do levantamento dos sirios tivo un achegamento anarquista aínda cando non sexa explícito. Está o traballo do mártir Omar Aziz o cal contribuíu á aparición de consellos locais, o cal foi moi ben documentado por Tahrir-ICN (2) e Budour Hassan. Aziz concibiu estes consellos esencialmente como organizacións onde o auto-goberno e o apoio mutuo podía florecer. Creo que a visión de Omar deu un novo aire de vida na forma en que os consellos locais operan, aínda cando é necesario notar que os consellos pararon en seco en canto ao auto-goberno, optando entón un enfoque nos medios e esforzos de socorro. Aínda así, operan a base dos principios da axuda mutua, a cooperación e o consenso.
A cidade de Yabroud, no medio de Damasco e Homs, é a Comuna do levantamento sirio. Tamén funciona un modelo de coexistencia sectaria cunha poboación cristiá vivindo na cidade de Yabroud a cal se volveu un modelo de autonomía e auto-goberno en Siria. Logo de que as forzas do réxime se retirasen de Yabroud para que Asad as puidese concentrar noutros lugares, os residentes apresuráronse a encher o baleiro declarando: "agora estamos a organizar todos os aspectos da vida nós mesmos". Dende decorar a cidade ata renomear a escola, "Escola Liberdade", Yabroud é o que moitos sirios, incluíndome, esperamos que a vida despois de Asad luza. Outras áreas controladas polos jihadis reaccionarios pintan unha imaxe potencialmente escura do futuro pero aínda así é importante recoñecer que existen alternativas. Tamén hai un traballo arduo dunha rede de activistas locais a través de todo o país, maiormente en Damasco, chamada a "Xuventude Revolucionaria Siria". É unha organización secreta a cal leva a cabo protestas moi desafiantes, moitas veces no centro de Damasco a cal está controlada polo réxime, utilizando máscaras e levando pancartas e bandeiras da revolución Siria - moitas veces acompañadas de bandeiras kurdas (outro tabú en Siria).
Na cidade de Darayya nos suburbios de Damasco, onde o réxime desatou batallas viciosas dende que caeu ás mans dos rebeldes en novembro de 2012, algúns residentes decidiron unirse e crear un xornal no medio de toda a loita chamado Enab Baladi (o cal significa Uvas Locais pois Daryya é famoso polas súas uvas). O xornal enfócase tanto no que está a pasar localmente en Daryya coma tamén no que está a pasar no resto de Siria. É imprimido e distribuído de forma gratuíta pola cidade. Os principios de autogoberno, autonomía, axuda mutua e cooperación están bastante presentes na organización logo do levantamento. As organizacións que operan de acordo a estes principios non están, obviamente, totalmente comprometidas ao levantamento. Hai elementos reaccionarios, sectarios e imperialistas. Pero non escoitamos nada sobre eles, non? Son persoas que están a facer estupendo traballo sobre a base dos seus principios e merecen o noso apoio.
- Cres que a intervención de Estados Unidos poida basicamente cambiar a composición das dinámicas da revolución?
Creo, en xeral, que as intervencións afectaron moi negativamente ao levantamento, e creo que a intervención dos Estados Unidos non será diferente. Pero creo que como vai afectar esta intervención específica as dinámicas da revolución depende especificamente do enfoque dos ataques de Estados Unidos. Se os ataques dos Estados Unidos son na forma que están a dicir que farán, é dicir, "punitivos", "limitados", "cirúrxicos" e "simbólicos", entón non deixará cambios significativos no campo de batalla. Pero poden, de todas as maneiras, darlle ao réxime de Asad a vitoria propagandística pois podería reclamar que foi "firme ante o imperialismo de Estados Unidos". Os ditadores que sobreviven guerras en contra deles teñen unha tendencia de declararse vitoriosos simplemente sobre a base de que sobreviviron aínda cando en realidade estean no lado perdedor. Despois de todo, Saddam Hussein foi sacado de Kuwait polos Estados Unidos, Arabia Saudí e outros, pero mantivo o poder 12 anos máis; 12 anos cheos de propaganda de como Saddam se mantivo firme durante "a nai de todas as batallas".
Se os ataques rematan sendo máis fortes do que se actualmente se discute, por unha razón ou a outra, e chegan a facer algún cambio significativo no campo de batalla, ou significativamente debilitan o réxime de Asad, entón os efectos potencialmente negativos serán diferentes. Creo que levará os futuros sirios a non poder ter inxerencia nas súas decisións. Aos Estados Unidos non lle caerá ben Asad pero en múltiples ocasións expresaron que as institucións do réxime deben manterse intactas para poder asegurar a estabilidade futura de Siria. En resumo, como moitos notaron, os Estados Unidos queren "Asadismo sen Asad". Queren un réxime sen a figura de Asad como o que tiveron en Exipto logo de Mubarak deixase o seu posto pero o "profundo estado" da milicia se mantivese e como pasou Iemen, onde os Estados Unidos negociaron para sacar o presidente pero todo se mantivo maiormente igual. O problema con isto é que os sirios clamaron "O pobo demanda a caída do réxime", non só de Asad. Hai un consenso a través da mesa, dende Estados Unidos a Rusia a Irán, de que non importa o que pase en Siria, as institucións do réxime deben manterse intactas. As mesmas institucións que foron creadas pola ditadura. As mesmas institucións que afundiron a Siria e provocaron o descontento popular que levaron ao levantamento. As mesmas institucións que son meramente o legado do colonialismo francés. Todo o mundo sabe que os candidatos preferidos polos Estados Unidos para posicións de liderado na Siria futura son eses sirios que eran parte do réxime pero desertaron; burócratas Ba'athistas que se volveron tecnócratas neoliberais e se tornaron en "desertores". Esa é a xente que Estados Unidos quere que gobernen a Siria.
Os sirios xa sacrificaron demasiado. Pagaron o prezo máis alto polas súas demandas. Non quixera que todo iso rematase no lixo. No apuro por sacar Asad, símbolo do réxime, espero que o réxime non sexa preservado. Siria merece algo mellor que diversas institucións e unha burocracia creada por ditadores que desexan manter o pobo sirio pacificado baixo o seu control. Non debe haber algunha razón para manter as institucións que participaron no saqueo do país e no asasinato do seu pobo. E sabendo o que desexa Estados Unidos para Siria, rexeito calquera participación dos Estados Unidos. Se os Estados Unidos quixesen axudar, poderían comezar usando a diplomacia para falar con Rusia e Irán e convencelos de que paren a guerra para que os propios sirios poidan determinar por eles mesmos cal é o próximo curso de acción. Pero a intervención directa dos Estados Unidos resulta simplemente en estranxeiros determinando o próximo paso para os sirios, algo que debe ser rexeitado.
- Que pode facer a xente fóra de Siria para prover apoio?
Para a xente de fóra é moi difícil. En termos de apoio material, é moi pouco o que se pode facer. A única cousa que podería pensar é na posibilidade de crear apoio discursivo e intelectual a grande escala. A esquerda foi moi hostil ao levantamento sirio, tratando os elementos e actividades anti-réxime coma se fosen parte deste e aceptando as narrativas do réxime ao pe da letra. O que pediría ás persoas para axudar seria a aclaración das cousas e que mostren que hai elementos dentro do levantamento sirio que merecen apoio. Tratar de romper o corrosivo binario de que hai que decidir entre Asad ou Al Qaeda, ou Asad e o imperialismo estadounidense. Ser xustos á historia e os sacrificios do pobo sirio dándolles un reconto preciso dos eventos. Quizais xa sexa moi tarde e as narrativas hexemónicas sexan moi poderosas no presente para superalas. Pero se as persoas comezan agora quizais os libros de historia poidan ser un pouco máis xustos.
(1) Joshua Stephens é un membro da xunta do Instituto para Estudos Anarquistas (Institute for Anarchist Studies) e estivo activo durante as últimas dúas décadas en movementos anticapitalistas e de solidariedade internacional. Escribe en varios medios sobre movementos antiautoritarios, dividindo o seu tempo entre o Mediterráneo e Brooklyn, Nova York.
(2) Sobre o traballo de Omar Aziz documentado por Tahrir-ICN falamos nestoutra entrada de Abordade
(trad eDu)
No hay comentarios:
Publicar un comentario